Jak wiadomo, rozwód może pociągać za sobą konieczność podziału majątku wspólnego byłych małżonków. Co jednak, jeżeli małżonkowie posiadali również wspólne zwierzę? Z kim po rozwodzie lub rozstaniu powinien zostać pies/kot?
Kwestia ta nie jest jednoznaczna. Prawo nie przewiduje bowiem postępowania odnoszącego się typowo do zwierząt – kwestii opieki nad nimi, przyznania ich na własność jednej ze stron itp.
Czy więc małżonkowie/partnerzy, którzy wspólnie kupili, zaadoptowali, czy nabyli w inny sposób zwierzę, w braku porozumienia, mogą żądać uregulowania tych kwestii przez sąd?
Odpowiedzią mogą być przepisy ustawy o ochronie zwierząt. Zgodnie z nimi, w sprawach nieuregulowanych w tej ustawie, do zwierząt stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące rzeczy. Oznacza to, że do spraw związanych ze zwierzętami możemy stosować przepisy odnoszące się do rzeczy, uwzględniając oczywiście dobro zwierząt.
To z kolei daje możliwość uwzględnienia ich w składnikach majątku wspólnego małżonków, który chcą go podzielić po rozwodzie. Zwierzęta mogą więc być w nich wymienione obok samochodów, mebli, czy innych wspólnych rzeczy. Sąd ma więc możliwość tzw. zniesienia współwłasności psa, kota lub innego zwierzęcia, najczęściej poprzez przyznanie jego własności jednemu z byłych małżonków. Oczywiście takie rozstrzygnięcie musi poprzedzać odpowiednie uargumentowanie i udowodnienie stanu faktycznego, okoliczności, że to właśnie jednej ze stron sąd powinien zezwolić na zatrzymanie go.
W przypadku zwierząt i rozstania małżonków, partnerów mogą też pojawiać się inne spory. Zdarza się, że nie da się jednoznacznie określić, który z nich faktycznie jest właścicielem zwierzęcia. Temu celowi służy natomiast powództwo o ochronę własności. Pozytywne dla danej strony jego zakończenie będzie się wiązało z koniecznością wydania jej zwierzęcia. Zgodnie bowiem z art. 222 § 1 k.c. (który – w związku z powyższym – może mieć zastosowanie również do zwierząt), właściciel może żądać od osoby, która włada faktycznie jego rzeczą, ażeby rzecz została mu wydana, chyba że osobie tej przysługuje skuteczne względem właściciela uprawnienie do władania rzeczą.
Typowym także jest, że w przypadku rozstania małżonków/partnerów, którzy posiadają wspólne dziecko, istnieje możliwość ustalenia kontaktów rodzica, który nie będzie zamieszkiwał z dzieckiem. W praktyce polega to na sądowym określeniu dokładnych dat, terminów, w których jeden z rodziców będzie mógł spotykać się z dzieckiem, a drugi nie powinien się temu sprzeciwiać.
Czy tzw. kontakty można również ustalić w przypadku wspólnego zwierzęcia?
Wątpliwości w tym zakresie pojawiają się coraz częściej, jednak również nie zostały jeszcze jednoznacznie uregulowane. Nie można jednak wykluczać takiej możliwości. Kontakty mogą więc przysługiwać osobie, (także takiej, która formalnie nie jest właścicielem zwierzęcia), pod warunkiem udowodnienia przez nią, że dotychczas taki kontakt z nim miała, że zwierzę nie będzie pod jej opieką zagrożone, że będzie to dla niego korzystne.
Ponieważ jednak zwierzęta winny być traktowane z uwzględnieniem zasad humanitaryzmu, niezwykle istotne jest odpowiednie przygotowanie do tego typu spraw, wykazanie swoich racji, poparcie ich dowodami i przekonanie sądu do naszego stanowiska.
Takich spraw zdaje się być jednak aktualnie coraz więcej.
Jeżeli potrzebujesz pomocy prawnej w kwestiach dotyczących zwierząt, zachęcamy do kontaktu z naszą Kancelarią (zakładka KONTAKT).
