W przypadku, gdy zobowiązany do płacenia alimentów (np. ojciec na rzecz dziecka) uchyla się od swojego obowiązku, tj. nie płaci alimentów, płaci tylko niektóre raty albo płaci je w niepełnej wysokości, jednym ze sposobów ich wyegzekwowania od niego, jest nawet możliwość orzeczenia wobec niego kary pozbawienia wolności.
Często jest to najskuteczniejszy sposób na zmobilizowanie dłużnika do zapłaty alimentów, gdy inne sposoby (np. komornik) zawiodły.
Obecna zmiana art. 209 kodeksu karnego pozwala na orzeczenie kary wobec opornego dłużnika już w sytuacji, kiedy łączna wysokość powstałych wskutek tego zaległości stanowi równowartość co najmniej 3 świadczeń okresowych (tj. np. nie uregulował 3 rat alimentów) albo jeżeli opóźnienie zaległego świadczenia innego niż okresowe wynosi co najmniej 3 miesiące.
Sprawca przestępstwa niealimentacji podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.
Zaznaczyć jednak należy, że kara więzienia (pozbawienia wolności) jest najsurowszą karą, przewidzianą w kodeksie karnym. Co do zasady, powinna więc być stosowana w ostateczności. W związku z tym, w przypadku przestępstwa niealimentacji często orzekane są kary łagodniejszego rodzaju, np. kara ograniczenia wolności (która może polegać np. na nieodpłatnej pracy). Pozwala ona bowiem na dalsze świadczenie przez dłużnika pracy (jeżeli świadczył ją przed orzeczeniem kary), co jest korzystne także dla samego uprawnionego – dziecka, na rzecz którego powinny być płacone alimenty.
Co istotne:
- fakt przebywania zobowiązanego w zakładzie karnym nie zwalnia go z obowiązku płacenia alimentów. Także tam co do zasady istnieje możliwość podjęcia przez niego pracy.
- odbycie kary pozbawienia wolności nie zwalnia z obowiązku płacenia alimentów oraz spłaty długu alimentacyjnego. Pobyt w zakładzie karnym nie powoduje umorzenia zaległości alimentacyjnej, a zatem nie przyczynia się do zmniejszenia długu zobowiązanego.
W przypadku nieregulowania płatności alimentacyjnych istnieje również możliwość poszukiwania dłużnika przez policję.
Postępowanie karne przeciwko niepłacącemu alimentów może wszcząć np. komornik (gdy egzekucja alimentów okazała się bezskuteczna, dłużnik uchyla się od swojego obowiązku) lub sama strona (najczęściej będzie to przedstawiciel ustawowy dziecka, np. matka dziecka, na rzecz którego przyznane zostały alimenty).
Jeżeli do odpowiedzialności pociągnąć chce go przedstawiciel ustawowy dziecka (np. matka), należy w tym celu złożyć zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa i właściwie je uzasadnić, przedstawić dowody i własną argumentację.
Od tego w głównej mierze zależy wszczęcie postępowania przeciwko uchylającemu się zobowiązanemu.
Jeżeli potrzebujesz pomocy prawnej w sprawie o alimenty, zachęcamy do kontaktu z naszą Kancelarią (zakładka KONTAKT).
