Władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom od momentu urodzenia dziecka aż do jego pełnoletności.
W pewnych okolicznościach może ona jednak zostać ograniczona.
Kiedy władza rodzicielska może zostać ograniczona?
Ograniczenie władzy rodzicielskiej najczęściej rodzi negatywne skojarzenia. Jednak w praktyce nie musi ona wiązać się z zaniedbaniem, czy zawinieniem po stronie rodzica.
Ograniczenie władzy rodzicielskiej może nastąpić w dwóch sytuacjach:
• gdy dobro dziecka jest zagrożone,
• w związku z życiem rodziców w rozłączeniu (m.in. po rozwodzie, w czasie separacji).
1. Zawinione ograniczenie władzy rodzicielskiej
Dotyczy to przypadków, gdy władza rodzicielska nie jest prawidłowo wykonywana przez rodzica. Z tego względu sąd opiekuńczy może w szczególności:
• zobowiązać rodziców oraz małoletniego do określonego postępowania (np. pracy z asystentem rodziny) lub skierować rodziców do specjalistów zajmujących się terapią rodzinną lub inną pomocą z jednoczesnym wskazaniem sposobu kontroli wykonania wydanych zarządzeń,
• określić, jakie czynności nie mogą być przez rodziców dokonywane bez zezwolenia sądu,
• poddać wykonywanie władzy rodzicielskiej stałemu nadzorowi kuratora sądowego,
• skierować małoletniego do organizacji lub instytucji powołanej do przygotowania zawodowego albo do innej placówki sprawującej częściową pieczę nad dziećmi,
• zarządzić umieszczenie małoletniego w rodzinie zastępczej albo w placówce opiekuńczo-wychowawczej,
• powierzyć zarząd majątkiem małoletniego ustanowionemu w tym celu kuratorowi.
2. Niezawinione ograniczenie władzy rodzicielskiej
Najczęściej jest ono związane z życiem rodziców dziecka w rozłączeniu (po ich rozstaniu, po rozwodzie, czy w czasie separacji). Nie ma wówczas mowy o zaniedbaniu, zawinieniu, czy zagrożeniu dobra dziecka przez rodzica. Znaczenie mają przede wszystkim kwestie praktyczne. Mogą być one związane, m.in. z brakiem porozumienia między rodzicami, konfliktem, kłótniami w sprawach dziecka. Za ograniczeniem władzy rodzicielskiej może także przemawiać np. znaczna odległość miejsc zamieszkania, a nawet zamieszkiwanie w innych krajach rodziców.
W takich sytuacjach sąd może powierzyć wykonywanie władzy rodzicielskiej jednemu z rodziców, ograniczając władzę drugiego rodzica do określonych obowiązków i uprawnień w stosunku do dziecka, przykładowo do współdecydowania o istotnych sprawach dziecka, w tym edukacji, wyboru szkoły, sposobu leczenia, miejsca zamieszkania, pobytów i wyjazdów zagranicznych.
Jak ograniczyć władzę rodzicielską?
W tym celu każdy z rodziców może złożyć wniosek do sądu o ograniczenie władzy rodzicielskiej. W niektórych przypadkach postępowanie może zostać wszczęte z urzędu, np. przez pedagoga szkolnego.
Zgodnie z nowymi przepisami, opłata od wniosku o ograniczenie władzy rodzicielskiej wynosi 100 zł.
Władzę rodzicielską można przywrócić. Istnieje również możliwość pozbawienia władzy rodzicielskiej, gdy została już ograniczona, a przemawia za tym dobro dziecka.
Jeśli potrzebujesz pomocy w powyższej kwestii, zachęcamy do kontaktu z naszą Kancelarią (zakładka KONTAKT).
