Art. 113§2 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego definiuje pojęcie utrzymywania kontaktów z dzieckiem poprzez przykładowe wymienienie ich elementów. Zalicza się do nich, m.in.: przebywanie z dzieckiem, odwiedziny dziecka, spotkania poza miejscem stałego pobytu dziecka, bezpośrednie porozumiewanie się, kontakty telefoniczne, porozumiewanie się z innych środków komunikacji na odległość – w tym z komunikacji elektronicznej.
Co do zasady, jeżeli dziecko przebywa na stałe u jednego z rodziców, sposób utrzymywania kontaktów z dzieckiem przez drugiego z nich rodzice określają wspólnie, kierując się dobrem dziecka i biorąc pod uwagę jego rozsądne życzenia. Jeżeli jednak nie są oni w stanie dojść do porozumienia w niniejszym zakresie lub gdy zagrożone jest dobro dziecka, sprawę rozstrzyga sąd opiekuńczy.
Zgodnie z brzmieniem art. 58 k.r.o., w wyroku orzekającym rozwód sąd rozstrzyga m.in. o władzy rodzicielskiej nad wspólnym małoletnim dzieckiem obojga małżonków i kontaktach rodziców z dzieckiem, przy czym uwzględnia pisemne porozumienie małżonków o sposobie wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem po rozwodzie, jeżeli jest ono zgodne z dobrem dziecka. W braku wspomnianego porozumienia, sąd, uwzględniając prawo dziecka do wychowania przez oboje rodziców, rozstrzyga o sposobie wspólnego wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem po rozwodzie. Natomiast na zgodny wniosek stron (jeżeli osiągnęły one w tym zakresie porozumienie), sąd nie orzeka o utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem.
Zaznaczenia przy tym wymaga, iż prawo do kontaktów z dzieckiem jest niezależne od wykonywania władzy rodzicielskiej. Rodzic pozbawiony władzy rodzicielskiej nadal ma więc prawo do spotkań z dzieckiem (nawet jeśli dziecko zostało umieszczone w placówce opiekuńczo-wychowawczej czy rodzinie zastępczej). Z drugiej strony sąd może także ograniczyć albo całkowicie zakazać kontaktów z dzieckiem (pozbawić władzy rodzicielskiej), jeśli tego wymaga dobro dziecka.
Co powinno się znaleźć we wniosku o ustalenie kontaktów?
Najistotniejszym elementem wniosku jest możliwie szczegółowy opis kontaktów. Aby uniknąć późniejszych wątpliwości bądź nieporozumień między rodzicami, ważne jest wskazanie konkretnych dni i godzin, w których chcemy spędzić czas z dzieckiem (przykładowo: co drugi weekend, od godz. 11:00 w sobotę do godz. 18:00 w niedzielę). Przydatne jest też opisanie sposobu kontaktów – czy będziemy odwiedzać dziecko w jego miejscu zamieszkania, czy też odbierać dziecko od drugiego rodzica i zabierać je ze sobą.
W razie zmiany sytuacji można się zwrócić do sądu z wnioskiem o zmianę kontaktów z dzieckiem.
Podkreślić przy tym należy, iż prawo do kontaktów z dzieckiem przysługuje także dalszym członkom rodziny, np. rodzeństwu, czy dziadkom. Oni również mogą złożyć w sądzie wniosek o uregulowanie kontaktów.
Co robić, gdy rodzic utrudnia lub uniemożliwia kontakty z dzieckiem?
Jeśli mimo sądowego uregulowania kontaktów drugi rodzic odmawia lub w jakikolwiek sposób utrudnia spotkania z dzieckiem, istnieje możliwość wystąpienia do sądu z wnioskiem o zagrożenie nakazaniem zapłaty. Sąd uwzględniając wniosek zagrozi utrudniającemu kontakty rodzicowi nakazaniem zapłaty na rzecz drugiego rodzica określonej sumy pieniężnej za każde naruszenie obowiązku. Jeśli mimo to rodzic utrudnia kontakty, sąd nakaże zapłacić określoną kwotę do rąk drugiego rodzica za każde utrudnienie kontaktów, które zostały uregulowane sądownie.
Koszt sądowego uregulowania kontaktów z dzieckiem
Obecnie opłata od wniosku o uregulowanie, zmianę kontaktów z dzieckiem, jak i od wniosku o zagrożenie nakazaniem zapłaty za utrudnianie kontaktów z dzieckiem wynosi 100 zł.
Jeśli potrzebujesz pomocy przy uregulowaniu kontaktów z dzieckiem, zachęcamy do kontaktu z naszą Kancelarią (zakładka KONTAKT).
