Zadośćuczynienia i odszkodowania mogą domagać się osoby, które utraciły osoby bliskie w wyniku wypadku komunikacyjnego, wypadku przy pracy, także przy pracy w gospodarstwie rolnym, czy w wyniku błędu medycznego. Świadczeń można domagać się od osoby odpowiedzialnej za spowodowanie szkody, a w przypadku posiadania ubezpieczenia OC przez sprawcę szkody, odpowiedzialnym będzie jej ubezpieczyciel. Podstawą do żądania zadośćuczynienia i odszkodowania za śmierć bliskiej osoby jest już sama okoliczność utraty członka rodziny, cierpienie wywołane tą szkodą, utrata kontaktu. Zadośćuczynienie może być należne również osobie, która np. pozostawała ze zmarłym w tzw. związku partnerskim.
Zgodnie z art. 446§4 kodeksu cywilnego, bliscy mogą dochodzić zadośćuczynienia za doznaną krzywdę nawet wówczas, gdy nie nastąpiło materialne pogorszenie się sytuacji życiowej najbliższych członków rodziny zmarłego. Już bowiem sama utrata bliskiej osoby – łączących więzi, cierpienie wywołane tą szkodą, utrata oparcia i kontaktu z nim stanowi wystarczającą podstawę do żądania zadośćuczynienia od osoby odpowiedzialnej.
Wysokość zadośćuczynienia ustalana jest najczęściej na podstawie następujących kryteriów:
- długotrwałości cierpienia po śmierci bliskiego,
- stopnia krzywdy spowodowanego śmiercią bliskiego,
- wieku osoby uprawnionej do otrzymania zadośćuczynienia,
- stopnia pokrewieństwa ze zmarłym,
- wpływu śmierci na funkcjonowanie rodziny zmarłego, zwłaszcza jeżeli spowodowała ona znaczne pogorszenie się jej sytuacji życiowej.
Nadto, jeżeli uprawnionymi do otrzymania odszkodowania są rodzice zmarłego dziecka, pod uwagę bierze się także m.in. nagłe rozerwanie więzi rodziców w dzieckiem, utratę możliwości rodziców uczestniczenia w rozwoju, dorastaniu dziecka oraz inne czynniki, które wpływają na stopień poczucia krzywdy.
Z kolei w przypadku utraty małżonka, uwzględnia się także utratę wsparcia, typowego dla relacji małżeńskich, niemożliwość podjęcia realizacji planów życiowych, osamotnienie w kwestii wychowywania dzieci, wiek pozostającego przy życiu małżonka.
Renta alimentacyjna
W przypadku śmierci osoby bliskiej, istnieje także możliwość ubiegania się o tzw. rentę alimentacyjną, którą wypłaca ubezpieczyciel sprawcy na rzecz określonych osób związanych ze zmarłym. Będą to zarówno osoby, wobec których na zmarłym ciążył obowiązek alimentacyjny (np. dzieci, małżonek), jak i osoby, którym pwe własnym zakresie wypłacał on określone środki na życie.
Wysokość renty alimentacyjnej zależna jest przede wszystkim od możliwości zarobkowych zmarłego oraz potrzeb osoby uprawnionej do otrzymywania renty.
Czas wypłaty świadczenia jest określany z uwzględnieniem potrzeb i wieku osób uprawnionych do jego otrzymywania – m.in. daty ukończenia nauki, znalezienia pracy itp.
Poza zadośćuczynieniem, odszkodowaniem i rentą alimentacyjną istnieje również możliwość ubiegania się o różnego rodzaju rekompensaty, np. zwrot kosztów związanych z leczeniem, czy organizacją pogrzebu bliskiej osoby.
Według danych Instytutu Wymiaru Sprawiedliwości osoby, które zdecydują się na postępowanie sądowe mogą ubiegać się o odszkodowanie średnio czterokrotnie wyższe niż w przypadku osobistych negocjacji z ubezpieczycielem.
W celu skorzystania z fachowej pomocy prawnej, zachęcamy do kontaktu z naszą Kancelarią (zakładka KONTAKT).