Popełnienie przestępstwa na szkodę określonej osoby, której w postępowaniu karnym przysługuje status pokrzywdzonego wiąże się z powstaniem obowiązku naprawienia tejże szkody (w trybie art. 46 k.k.).
Przykładowo, jeżeli sprawca przestępstwa dokonał kradzieży samochodu pokrzywdzonego, pokrzywdzony może złożyć wniosek o naprawienie szkody, np. poprzez zapłatę na jego rzecz kwoty stanowiącej równowartość jego auta.
Jak złożyć wniosek o naprawienie szkody powstałej w związku z przestępstwem? Kiedy można domagać się naprawienia szkody na rzecz pokrzywdzonego?
Pomimo, iż sąd może (choć nie musi) nałożyć na sprawcę przestępstwa (oskarżonego, skazanego) taki obowiązek sam – z urzędu, warto nie czekać na decyzję w tym zakresie i samodzielnie złożyć wniosek o naprawienie szkody.
Można to bowiem zrobić tylko w określonym terminie! – do czasu zamknięcia przewodu sądowego na rozprawie głównej.
We wniosku należy wskazać konkretną kwotę, której żądamy (warto również wskazać, co się na nią składa, jeżeli np. szkoda obejmuje kilka rzeczy).
Kiedy sprawca musi naprawić szkodę?
To, w jakim terminie skazany powinien dokonać zapłaty na rzecz pokrzywdzonego, powinno wynikać z wyroku sądu. Może być np. termin 1 roku od uprawomocnienia się orzeczenia. Jeżeli termin w wyroku nie jest oznaczony, przyjmuje się, że środek ten staje się wymagalny po uprawomocnieniu się orzeczenia.
Co, jeśli sprawca nie wywiązuje się z nałożonego na niego obowiązku naprawienia szkody na rzecz pokrzywdzonego? Jak wyegzekwować obowiązek naprawienia szkody?
Konsekwencje niewykonania obowiązku naprawienia szkody zależeć będą przede wszystkim od tego, czy został on orzeczony jako środek kompensacyjny na podstawie art. 46 k.k., czy też jako środek probacyjny – związany z zastosowaniem instytucji warunkowego umorzenia postępowania czy warunkowego zawieszenia wykonania kary pozbawienia wolności – na podstawie art. 67 § 3 k.k. lub art. 72 § 2 k.k.
Dla pokrzywdzonego istotne jest przede wszystkim to, że może dochodzić spełnienia świadczenia (zapłaty) na jego rzecz w drodze postępowania egzekucyjnego (komorniczego).
Obowiązek naprawienia szkody orzeczony w wyroku karnym podlega bowiem egzekucji podobnie jak należności zasądzone w sprawie cywilnej. Dla skazanego wiązać się więc będzie to z dodatkowymi kosztami.
Jeżeli potrzebujesz pomocy prawnej w sporządzeniu wniosku o naprawienie szkody w trybie art. 46 k.k., zachęcamy do kontaktu z naszą Kancelarią (zakładka KONTAKT).
